Waarden in economie

De Raad komt met een boekje over de economische en financiële crisis. De plenaire vergadering van de Raad van Kerken heeft daar op woensdag 10 oktober toe besloten. Tijdens de discussie ging het over de vraag welke betekenis geloof kan hebben in de discussie over de hedendaagse economische situatie.

Er lag een concept-nota op tafel van de hand van leden van de beraadgroep Samenlevingsvragen. Daarin wordt een analyse gegeven van de kredietcrisis tegen de achtergrond van huidige economische ontwikkelingen. De beraadgroep brengt daarbij christelijke waarden in zoals de waardigheid van de menselijke persoon, het algemeen welzijn, solidariteit en rentmeesterschap van de aarde. Het zijn ijkpunten waaraan de scheefgroei in het economische stelsel getoetst kan worden.

Verschillende raadsleden stelden de vraag of de kritiek van de oecumenische beweging die destijds al klonk in een economie van het genoeg voldoende onder woorden is gebracht. Het rapport van de Club van Rome werd aangehaald, een document van geleerden die al decennia geleden waarschuwden voor het vastlopen van een ongelimiteerd economisch groeidenken. Ligt er wel genoeg accent op de noodzaak van een rechtvaardige herverdeling?

Eén van de werkgroepleden verwoordde dat de theologie niet uitgaat van een religieuze visie vooraf, die als religieuze boodschap zonder meer aan de economen wordt meegegeven. ‘We denken meer vanuit een heen-en-weer-gaan van christelijke waarden naar de economische praktijk. Je voorkomt daarmee dat je als kerk vooraf al een moraliserende positie inneemt. Juist in een open gesprek probeer je de christelijke waarden als relevant in te brengen’.

Vragen waren er ook over het doel van de uitgave. De uitgave beoogt enerzijds een logisch onderbouwde analyse te geven van de situatie, aan de andere kant moet het materiaal ook als toerustingswerk beschikbaar komen voor de geïnteresseerde leek en de vrijwilligers in de kerk. Verschillende raadsleden signaleerden de moeite die het kost die twee doelgroepen tegelijk te bedienen. De vergadering koos uiteindelijk toch voor één brochure, waarbij het lopende verhaal een integrale analyse biedt en in meer cursieve gedeelten stukjes tekst komen te staan die herkenning geven vanuit de concrete situatie van mensen en vanuit Bijbelreflectie. Het is de bedoeling dat de uitgave begin 2013 beschikbaar komt.

Vluchtelingen

De Raad sprak ook over de vluchtelingenproblematiek. De projectgroep Vluchtelingen informeerde de Raad over de noodopvang en de vreemdelingenbewaring, over de zorg voor kinderen en gezinnen en de bewustwording en draagvlak bij de kerkelijke achterban.

Met name het zogenaamde klinkeren zorgt voor schrijnende toestanden. Mensen die ofwel uitgeprocedeerd zijn maar niet uitgezet kunnen worden naar een ander land, ofwel rechtmatig verblijven in Nederland maar waarvoor geen opvang geregeld wordt van Rijkswege, worden dan -zonder papieren-  tot aan de grens gebracht. Omdat ze ongedocumenteerd zijn kunnen ze niets en staan letterlijk op straat. Mensenrechten gelden alleen voor degenen die burgerrechten hebben en dat hebben ongedocumenteerden per definitie niet.

In het kader van bewustwording wordt op 3 november de jaarlijkse beraadsdag van de projectgroep vluchtelingen gehouden waarop iedereen welkom is. Daarnaast schrijft de Raad een open brief aan de nieuwe regeringsfracties en andere politieke partijen om de actuele speerpunten van het kerkelijk werk onder woorden te brengen en daarbij zal ook de problematiek rondom het vluchtelingenvraagstuk aan de orde komen.

Stilte

De bijeenkomst vond plaats bij het secretariaat voor de rooms-katholieke kerk te Utrecht. In de huiskapel, deed Kees Nieuwerth – hij werd in de vergadering herkozen als lid van het moderamen – de opening met een korte inleiding over het Genootschap der vrienden, ook wel bekend onder de naam Quakers. Het fundament bij dit genootschap is niet een geloofsbelijdenis of dogma’s maar het geloof in iedere mens in wie het licht van God te ontwaren is. Basis van de gemeenschap vormt de stille samenkomst waarin God en de naaste gevonden worden.

Foto’s:
Sam Van Leer zat als waarnemend voorzitter de vergadering voor
Overzicht van de Raad