In Assen participeren de kerken sinds drie jaar in een platform voor levensbeschouwelijke organisaties. Daarin doen naast de kerken bijvoorbeeld ook drie moslimorganisaties mee en het humanistisch verbond. Je zou dit ‘oecumene twee punt nul’ kunnen noemen.
Dat vertelde ds. Bert Altena uit Assen in Westerbork op een bijeenkomst van de provinciale Raad van Kerken in Groningen/Drenthe op 8 november. Bij computerprogrammering geeft de code ‘2.0’ aan dat er sprake is van een nieuwe generatie apparaten. Altena gebruikte de computertaal om aan te geven dat er bij een dergelijke constructie van oecumenische samenwerking niet alleen maar sprake is van kerken, maar van diverse levensbeschouwingen. Het platform in Assen organiseert geen gezamenlijke vieringen, maar streeft er naar elkaar beter te leren kennen. En men heeft bijvoorbeeld een jeugddebat opgezet.
Tijdens de bijeenkomst wisselden diverse plaatsen hun activiteiten uit. Emmen – om een paar willekeurige voorbeelden te noemen – organiseert onder het motto ‘Kerken bij elkaar’ kerkelijke bezoeken bij denominaties van een andere signatuur. Emmen kent een gezamenlijke ‘vroeg-op-pasen-dienst’. En met het aanstaande fullcolour-festival overweegt men aan de vooravond/-nacht een kerkennacht in te vullen.
In Ter Apel – nog een paar voorbeelden – maakt men een 40-dagen-kalender samen. En met de joden is er een dodenherdenking. Zuidlaren maakt veel werk van de interreligieuze dialoog. En in Oosterhesselen heeft men met de rooms-katholieke parochie van Coevorden in het afgelopen jaar een gezamenlijke dienst in het dorp georganiseerd, ‘dat was sinds de reformatie in geen 400 jaar voorgekomen’, zei de predikante met een knipoogje. In Peize kent men onder meer inzet voor de voedselbank en een actie om vakantiegeld te delen. En in Veendam organiseert men volkskerstzang, vasten en een 4-mei-viering.
Bij de inventarisatie van aandachtspunten kwam naar voren dat de oecumene in zijn algemeenheid duidelijk minder leeft dan jaren geleden. Enkele plaatsen gaven aan dat het moeite kost de raad van kerken in leven te houden. Eén plaats noemde het ontbreken van steun uit de kerkenraad als probleem. Een ander gaf aan dat het moeilijk was om naast de overduidelijk aanwezige PKN andere denominaties te vinden die zouden kunnen participeren in de oecumene.
Ds. Klaas van der Kamp, algemeen secretaris van de Raad van Kerken, gaf enkele aandachtspunten voor de oecumene in de jaren 2011-2015. Vanuit Zuidlaren kwam de vraag of men qua activiteiten zou kunnen aansluiten bij wat destijds het conciliair proces heette. Van der Kamp zei dat de thema’s gerechtigheid, vrede en heelheid van de schepping nog steeds kernthema’s zijn, maar dat het meer recht doet aan het gesprek met de eigen tijd als men nieuwe verwoordingen toevoegt. Hij noemde het ook belangrijk het thema van de zingeving verder in beeld te brengen, nu de samenleving steeds meer geseculariseerd is. Emmen stelde dat men serieus werk maakt van een gezamenlijke aanpak van de week van gebed van oecumenische kerken en evangelische kerken. Men zei de indruk te hebben dat de inspanningen ook van evangelische zijde nog wat meer toegespitst zouden kunnen worden.
De bijeenkomst werd ook bezocht door leden van kerken die niet overal zijn aangesloten bij de raad van kerken, te weten het Apostolisch Genootschap en de Zevende-dags-Adventisten. De Diocesane werkgroep Oecumene van het bisdom kondigde aan alle 85 rooms-katholieke parochies in het bisdom Groningen-Leeuwarden binnenkort bij elkaar te brengen om te signaleren hoe er aan de oecumene wordt gewerkt en om de oecumenische inzet te stimuleren.
Foto’s:
Pastor drs. Nelly Sluis bracht informatie in vanuit de Diocesane werkgroep Oecumene
Joop van Luit, één van de organisatoren
Vice-voorzitter Nely Molengraaf-Groeneveld en ds. Bert Altena