Het einde van 2009 komt in zicht. Reden voor allerlei mensen om de balans op te maken. Ir. Kees Nieuwerth, lid van het moderamen van de Raad van Kerken, brengt de stand van zaken rond het thema ‘vrede’ in beeld. Als lid van de projectgroep ‘Just Peace’ is hij volop met dat onderwerp bezig.
Het is bijna weer kerstmis. Lang geleden in Bethlehem was de boodschap van de engelen aan de herders: ‘Wees niet bang…'(Lucas 2:10-14). Wist u dat die boodschap wel tachtig (!) keer op verschillende plekken in het Oude en Nieuwe Testament verkondigd wordt?
Toch zijn veel mensen vandaag de dag op vele plaatsen in deze wereld wel degelijk bang. Er woeden tal van gewelddadige conflicten en oorlogen, ja zelfs rond Bethlehem!
Vaak zijn religies ook betrokken bij dergelijke conflicten. Zij werken soms zelfs als olie op het vuur. De christelijke religie vormt hierop helaas geen uitzondering en dit moeten we ons aantrekken!
De boodschap aan de herders was immers dat ze een kind zouden vinden. Een kind, Jezus geheten. Een kind dat zou opgroeien en ons tot een leermeester werd die ons opriep vredestichters te zijn. Een leermeester die ons uitnodigde hem te volgen op die weg van geweldloosheid en vrede….
Het einde van de ‘koude oorlog’ in Europa, zo’n tien jaar geleden, bracht hoop op wat wel het ‘vredesdividend’ genoemd werd. Een ander tijdperk zou aanbreken, waarin vijandsdenken en de wapenwedloop wereldwijd zouden worden beëindigd. In lijn hiermee riep de Wereldraad van Kerken destijds op tot een Decade to Overcome Violence die in 2001 in Berlijn van start ging. Hierbij werden kerken, gemeenten en gelovigen opgeroepen allerlei vormen van geweld -huiselijk geweld, seksueel geweld, structureel geweld in economische en institutionele systemen, oorlogs- en wapengeweld – te leren tegen te gaan. Gedurende de afgelopen jaren hebben kerken zich dan ook steeds sterker uitgesproken voor het uitbannen van geweld.
De Wereldraad heeft aangekondigd dat er in 2011 in Kingston in Jamaica een Internationale Oecumenische Vredesbijeenkomst gehouden zal worden. Daarbij zullen vier thema’s centraal staan: vrede in de gemeenschap, waarbij vooral huiselijk en seksueel geweld de nodige aandacht krijgen, vrede op de markt, waarbij ingegaan zal worden op het structurele geweld en onrecht inherent in het dominante economische model, vrede tussen de volkeren, waarbij stilgestaan wordt bij de rol die ethisch, culturele en religieuze aspecten kunnen spelen bij gewapende conflicten en vrede met de aarde, waarbij de noodzaak tot het ontwikkelen van een meer duurzame levensstijl (Kopenhagen december 2009!) om tot echte vrede te komen belicht zal worden.
In de aanloop naar die wereldbijeenkomst heeft de Wereldraad een document gepubliceerd getiteld ‘Voorlopige formulering van een Oecumenische Verklaring van Rechtvaardige Vrede’. De Raad van Kerken in Nederland heeft hiervan een Nederlandse bewerking gemaakt. Deze draagt de titel : ‘Wees niet bang: naar een oecumenische verklaring van rechtvaardige vrede”. Die oproep om niet bang te zijn -integendeel- om moedig te zijn hebben we echt nodig om tot werkelijke rechtvaardige vrede te komen in deze wereld, om de vredestichters te worden waartoe Jezus ons opriep. Lidkerken, gemeenten en parochies en gelovigen worden door de Raad uitgenodigd op dit document te reageren en met ons ‘hun verhaal van vrede’ te delen! Die zullen dan -samen met een reactie van de Raad op het document van de Wereldraad naar Geneve gestuurd worden. Wij hopen op vele creatieve en inspirerende voorbeelden van vredeswerk aan de basis!
Geen beter moment om die opdracht tot vredestichten in herinnering te roepen dan deze periode in de aanloop naar de viering van het kerstfeest: ‘Ere zij God in de hoogste hemel en vrede op aarde voor alle mensen die hij liefheeft’. Vrede is echter niet alleen een gave Gods maar ook een opgave Gods…Moge het proces dat de Wereldraad in gang gezet heeft en de Oecumenische Vredesbijeenkomst in 2011 ertoe bijdragen dat er deze eeuw daadwerkelijk vrede op en vrede met de aarde gesticht wordt!
Foto: Kees Nieuwerth