De gezamenlijke verklaring van de Raad van Kerken, het Centraal Joods Overleg en het Contactorgaan voor Moslims en Overheid heeft veel reacties bij het bureau van de Raad van Kerken opgeleverd. Mensen voelen zich betrokken bij de problematiek in Gaza.
De reacties komen uit diverse hoek. Men pleit voor meer gevoeligheid voor de Palestijnen. Men vraagt een open oog voor de gevaren van Hamas.
We hebben onder de gezamenlijke open brief de reactie geplaatst van prof. dr. Henk Vroom. Hij werkt als hoogleraar godsdienstwijsbegeerte, apologetiek en encyclopedie der godgeleerdheid aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Hij is ook verbonden als voorzitter aan de beraadgroep Interreligieuze Ontmoeting van de Raad van Kerken. Hij schreef een reactie op persoonlijke titel, waarin hij wil laten zien dat een vredesverklaring onvoldoende is. Het moet aanzetten tot het doorvragen bij elkaar naar diepere achtergronden.
We drukken hieronder eerst nog weer de gezamenlijke open brief af. De Raad van Kerken heeft de lidkerken gevraagd om deze brief door te geven aan de eigen achterban. De islamitische en de joodse organisaties hebben hetzelfde gevraagd aan hun achterban.
De precieze tekst luidt:
Aan synagoges, kerken en moskeeën in Nederland.
Nu de twee partijen hebben uitgesproken de wapens te willen laten zwijgen staan we gezamenlijk voor de opdracht de weg van de vrede in te slaan; zowel in het Midden-Oosten als in ons eigen land. Het Hebreeuwse woord voor vrede en het Arabische woord kennen dezelfde medeklinkers. Er is hetzelfde verlangen naar ‘sjalom’ en ‘salam’, naar ‘vrede’ en ‘heelheid’.
Na zoveel jaren van achterdocht, onveiligheid, zoeken, tasten naar samenleven en samenwerken voorbij de demarcatielijnen, hebben er veel gewelddadigheden plaatsgevonden en wij zien in ontzetting het versplinterde aangezicht van de ander in S’derot en Gaza.
Onder de Palestijnen in Nederland heerst er grote ongerustheid over het lot van hun familieleden in Gaza. Joden in Nederland maken zich eveneens ernstig zorgen over de veiligheid van hun familie in Israël die in de aan Gaza grenzende gebieden woont. De oorlog in en rond Gaza geeft in Nederland aanleiding tot emotionele en heftige onderlinge discussies. Dit geldt voor zowel de joodse gemeenschap, als de moslim gemeenschap. De goede relaties die tussen moslims en joden zijn opgebouwd komen onder druk te staan. Ook de christenen daar en hier laat dit niet onberoerd. Aan de ene kant is er het diep verankerd gevoel van verbondenheid met het Joodse volk en een veilige staat Israël. Aan de andere kant is er het medegevoel met het Palestijnse volk en hun recht op een onbedreigde toekomst in een eigen staat.
Wat ons allen verbindt is de overtuiging dat het kind nimmer het kind van de rekening mag zijn, maar eindelijk aan weerszijde van demarcatielijnen het kind van de hoop hoort te wezen. Wat ons verbindt is het intense verlangen om de uitgesproken intentie van de grote meerderheid van de Israëli’s en Palestijnen om naast en met elkaar te leven in vreedzame nabuurschap actief te ondersteunen. Dat er eindelijk een duurzame oplossing wordt gevonden voor het conflict tussen recht voor de een en recht voor de ander. Dat er een plaats mag zijn waar de kinderen ongeacht hun achtergrond onbekommerd op straat kunnen spelen, zonder angst voor raketten, bommen, of zelfmoordaanslagen.
Wij zijn ervan overtuigd dat de boodschap van jodendom, christendom en islam de vrede dient. Wij zien onze medemensen op aarde als onze naasten die we moeten liefhebben en bijstaan. De diepste bedoeling van onze godsdiensten is dat de volkeren op aarde rechtvaardig en barmhartig met elkaar omgaan. Wie één mens redt, redt een hele wereld. De heilige boeken van het jodendom, het christendom en de islam verwoorden elk op een eigen manier de gouden regel: hebt uw naaste lief als uzelf.
Als vertegenwoordigers van drie religieuze richtingen in Nederland lopen we al enige tijd samen op waar het gaat om de boodschap van saamhorigheid in de samenleving. We wijzen de polarisatie af. Met Chanoeka, Kerst, Nieuwjaar en Muharram (het islamitische Nieuwjaar) hebben we een gezamenlijk getuigenis van vrede gegeven. Onze godsdiensten zoeken een uitweg in de weg van de dialoog. Er is moed voor nodig om in deze situatie met elkaar in gesprek te gaan, om te luisteren naar de ander en wat die ander aan pijn, woede, verdriet en angst heeft, maar ook naar wat die ander aan hoop in zich draagt. Dit is de enige weg die werkelijk tot vrede leidt.
Het Centraal Joods Overleg
De Raad van Kerken in Nederland
Het Contactorgaan voor Moslims en Overheid
Foto: Prof. dr. Henk Vroom